Hoe kan ik symptomen herkennen?

De symptomen die gepaard gaan met de overgang kunnen sterk variëren van vrouw tot vrouw, zowel in ernst als in duur. Sommige vrouwen ervaren nauwelijks klachten, terwijl anderen ernstig gehinderd worden in hun dagelijks functioneren. Daarom is het belangrijk om overgangsklachten te herkennen en te onderscheiden van andere medische aandoeningen.

Hieronder delen wat normale tekenen van de overgang zijn en wat ernstige of aanhoudende klachten zijn waar actie voor nodig is. We geven je ook inzicht in hoe je deze kunt herkennen zodat je er op tijd bij bent.

Normale tekenen van de overgang

Officieel ben je door de overgang heen als je 12 maanden niet meer ongesteld geworden bent. Maar het is belangrijk om daarvoor al de signalen al te herkennen en zo de klachten beter te begrijpen.

De normale tekenen van de overgang zijn:

• De leeftijd (meestal tussen 40 en 60 jaar)

• Onregelmatige menstruaties

• Het optreden van overgangsklachten die in de vorige twee lessen aan bod kwamen

Niet alle vrouwen ervaren dezelfde symptomen of volgen hetzelfde patroon. Hoe en wanneer je de overgang beleeft, blijkt uit onderzoek sterk genetisch bepaald, al hebben ook levensstijlfactoren hier een invloed op.

Ongeveer 80 procent van de vrouwen tussen de 40 en 60 jaar heeft last van overgangsklachten. De overgang heeft een aantal herkenbare symptomen, zoals opvliegers, stemmingswisselingen, vaginale droogheid en nachtzweten. Echter geldt dit niet voor iedereen als de eerste ervaring en krijgen sommige vrouwen ook te maken met andere symptomen.

Daarnaast kunnen de symptomen al beginnen voordat de menstruatie onregelmatig wordt. Maar als je voorheen ook al een onregelmatige cyclus had, of anticonceptie gebruikt waardoor de natuurlijke menstruatie uitblijft, kan het zijn dat je hierdoor niet weet dat je in de overgang bent.

Wist je dat ongeveer 1 op de 100 vrouwen in de overgang komt voor ze 40 zijn? En ongeveer 1 op de 1000 vrouwen komt al in de overgang voordat ze 30 zijn.

Ernstige of aanhoudende klachten

De overgang is een natuurlijk proces maar ernstige of langdurige klachten kunnen wijzen op een onderliggend probleem dat behandeling vereist. Let op de volgende signalen:

• Plotselinge, heftige paniekaanvallen of angstaanvallen

• Aanhoudende sombere stemming of depressieve gevoelens

• Extreme vermoeidheid die niet overgaat

• Ernstige concentratie- of geheugenproblemen die het dagelijks functioneren belemmeren

Deze klachten kunnen soms ook wijzen op andere aandoeningen zoals schildklierproblemen, hart- en vaatziekten of een vitamine/mineralentekort.

Ook wordt de overgang soms bestempeld als burn-out, terwijl dat niet het geval hoeft te zijn. Klachten veroorzaakt door de overgang zijn hormonaal van aard en vereisen dus ook een andere aanpak. Raadpleeg daarom zeker een arts als de klachten te erg worden.

Vroegtijdige herkenning is belangrijk

Hoe eerder overgangsklachten worden herkend, hoe beter je ze kunt laten behandelen. Veel vrouwen onderschatten de impact van de overgang of denken dat de klachten vanzelf overgaan. Maar aanhoudende, ernstige symptomen kunnen een grote invloed hebben op de kwaliteit van leven.

De overgangssymptoomtest ‘Greene Climacteric Scale’
Een handige manier om de overgang te herkennen is door gebruik te maken van de Greene Climacteric Scale. Deze vragenlijst toetst vrouwen op 21 veel voorkomende overgangsklachten. Aan de hand van de totaalscore kan worden ingeschat in welke mate iemand last heeft. Hieronder kan je de test downloaden.

De totale GCS-score is berekend door de score op alle 21 klachten op te tellen. Dit betekent dat de score tussen de 0 en 63 kan liggen, waarbij een hoge score een combinatie kan zijn van het aantal klachten die je ondervindt zowel als de frequentie van deze klachten. Hoe je deze score kan interpreteren vind je ook in het document.

In de volgende les gaan we dieper in op de impact op de werkvloer.